De waterstand in Stadsbos013 was de laatste maanden hoog, ja zeer hoog zelfs. Op diverse plaatsen, zoals rond Grotto en de velden bij Heidepark en Sparrenhof, stond het gebied enkele maanden blank. En de vijver in de Oude Warande heeft nog nooit zo hoog gestaan. Veel mensen maken zich zorgen over de gevolgen hiervan voor de bomen en andere natuur.

De situatie dit jaar is natuurlijk ook zeer extreem. Al vanaf eind december is er ontzettend veel neerslag gevallen over een lange periode. Het is een periode met de meeste neerslag ooit gemeten. De laatste 100 jaar was het nog nooit zo nat. Omdat er ook vrijwel geen droge tijd tussendoor is geweest, is de grond volledig verzadigd met water. Daarbij hebben we in de natte periode ook nog even vorst gehad.

Het is eigenlijk heel moeilijk om concreet voor iedere plek aan te geven of de bomen en het bos nu wel of geen last hebben gehad van het water. Iedere boom kan er ook weer slechter of beter tegen.
Elzen kunnen over het algemeen goed tegen natte grond en bijna een jaar lang lekker soppig staan is geen probleem. Populier, berken en eiken verdragen ook enkele maanden water. Beuken in het water hebben hier soms al na een paar dagen last van. Maar ook daarbij betekent het niet dat water aan de voet van een beuk meteen dramatisch is. Soms blijft het water boven op de bodem staan, en is de grond daaronder misschien wel vochtig maar niet doordrenkt.

Bij een te lange tijd echt met je wortels onder water zitten, kunnen de haarworteltjes afsterven. Ook kan een boom dan bijna geen zuurstof meer opnemen uit de grond en stikt hij. Het bodemleven en de positieve schimmels die rondom de boomworteltjes zitten sterven dan ook af. Op de lange duur kan een boom minder stevig geworteld staan en met de vochtige bodem kan hij bij een zomerstorm eerder ontwortelen. Een minder vitale boom is natuurlijk ook vatbaarder voor ziektes en plagen.

Gelukkig is het water op veel plekken al flink aan het zakken. Door de klimaatverandering zullen we de komende jaren vast nog meer worden overspoeld door drogere zomers met piekbuien en door nattere winters met minder strenge vorst. Tot nu toe is 2024 wel een heerlijk jaar voor de amfibieën, slakken, egels, muggen, libellen en vleermuizen.

Geschreven door Rob Vereijken, met dank aan Jos Kerssemakers.