“Ik droom van diners aan lange tafels tussen de Tilburgse perenbomen.”

Ook dit jaar gaan we op zoek naar de mooiste verhalen uit Stadsbos013. We laten ons namelijk graag inspireren door de plekken, mensen en initiatieven die kleur, geur én smaak geven aan ons prachtige natuurgebied. Nu de lente lonkt, zetten we op een zonnige maartse ochtend koers naar Landgoed De Groene Kamer. En we zijn hier niet zomaar. Want sinds kort vind je hier een perenbomenbos met 140 unieke, Tilburgse perenbomen. Daar willen we natuurlijk meer van weten! En het leuke is: hoewel het bos nog wat werk nodig heeft voordat het voor het grote publiek geopend wordt, krijg jij tijdens de Stadsbosdag op zondag 2 juni al een voorproefje!

We worden verwelkomd door projectontwikkelaar Nicole Berkelmans en haar dochter Zwaantje. Nicole groeide op in de tuincentra van haar vader, Intratuin-ondernemer Gerard Berkelmans: “Hij kocht dit 30 hectare tellende gebied eind jaren negentig,” vertelt Nicole, “dat loopt van de Bredaseweg tot aan de Nieuwe Lijn.” Sindsdien zijn er heel wat plannen gemaakt voor de landerijen ten zuidwesten van Tilburg. Deze zijn niet van de grond gekomen, “maar,” zegt Nicole, “we hebben de plannen aangepast aan de wensen van de buurt, gemeente en de nieuwe tijd. We geloven dat er nu een goede voedingsbodem ligt en het de juiste tijd is om de waarde van ons landgoed op te bouwen. Hierbij kijken we holistisch naar bodem, biodiversiteit, mens en economie.”

Voedingsecoloog en kok Nicole stapte in 2020 in het familiebedrijf. Omdat het landgoed ook een agrarische bestemming heeft, zag ze direct een ‘van grond naar mond’-concept voor zich: producten van eigen land, verwerkt in een eigen keuken. Een vervallen boerderij op het terrein wordt binnenkort opgeknapt. Hier wil Nicole met haar gezin neerstrijken én bouwen aan haar Proeflab, een plek waar boer, kok en bodem samenkomen. Er is voor de voedselproductie zelfs al een jonge Tilburgse bioboer aangetrokken.

“We willen deze plek leren kennen en organisch laten groeien,” benadrukt Nicole. “Het landgoed moet uiteindelijk een publiek toegankelijke verzameling duurzame experimenten worden waar voedsel, gezondheid, ondernemen en recreëren samenkomen. Om dat te bereiken, zijn goede ideeën, voldoende draagvlak en mooie kruisbestuivingen met Stadsbos013 en Tilburg superbelangrijk.”

Tilburgs perenbomenbos

Gesproken over kruisbestuivingen; het kersvers aangeplante perenbos is daar een schoolvoorbeeld van. Tijdens een stamppotbuffet raakte Nicole aan de praat met een stadsecoloog van de gemeente Tilburg, die haar vertelde over een bijzondere collectie Tilburgse perenbomen. “Het gaat om enten van soms wel 150 jaar oude bomen uit de stad. Bomen die er in veel gevallen nog altijd groeien en bloeien, en die dus letterlijk en figuurlijk diepgeworteld zijn in de geschiedenis van Tilburg.” Ook zijn er enten van bomen die al lang verdwenen zijn uit de stad, zoals die van het beroemde perenlaantje bij de Zusters van Liefde. Peren met een bijzonder verhaal dus.

De enten, inmiddels uitgegroeid tot kleine boompjes, waren op zoek naar een vast stuk grond om verder te groeien. Nicole: “Ik wist meteen dat ze naar De Groene Kamer moesten komen. Niet alleen omdat het belangrijk is om het genenmateriaal te behouden, maar vooral ook omdat een Tilburgs perenarboretum precies bij mijn intenties met het landgoed past: bodemverbetering, biodiversiteit, natuurlijke graanakkers, lokaal voedsel geworteld in terroir en ga zo maar door.”

Zo gezegd, zo gedaan. Met ondersteuning van de gemeente Tilburg en kwekers Jos Dilven en Tjeu Jansen van De Fruitboogerd trof Nicole de benodigde voorbereidingen, en nu is het perenbos een feit. “Er zitten stoofperen tussen, maar ook veel ‘onbekende’ soorten zoals de clapps en de pondspeer. Zodra ze vrucht geven, kunnen we ze definitief identificeren.” En dan? Ook daar heeft Nicole over nagedacht: “Ken je die prachtige, Italiaanse diners aan lange tafels midden in de natuur? Daar droom ik van, tussen de perenbomen. Uiteraard met een huisgemaakt dessertje zoals stoofperen in champagne. Zo geven we dit perenbos nóg meer waarde.”

Vier de Stadsbosdag in de perenbomentuin

Nicole nodigt jou als Stadsbos-fan van harte uit voor een exclusief kijkje in het perenarboretum tijdens de Stadsbosdag op zondag 2 juni aanstaande. Naast een leuke kinderactiviteit is er voor iedereen – hoe kan het ook anders – een perentaartje met een heerlijk glas perensap. Zet 2 juni dus vlug in je agenda!

Groots dromen, verantwoord pionieren

Dankzij het perenarboretum verbindt Nicole De Groene Kamer met de stad: “Een belangrijke stap waarmee we Tilburgers laten weten: hier zijn we en dit is waar het landgoed voor staat! De komst van de perenbomen is ook een voorproefje van alles wat we hier op grote schaal willen gaan doen. Aan ideeën geen gebrek. Naast mijn Proeflab mag ik tien luxe tipi’s plaatsen, waar zo’n twintig mensen kunnen overnachten. Oogstfeesten en educatieve trainingen horen erbij, dus we restaureren de houtspanten schuur tot een zaal waar we kleinschalige events kunnen organiseren.”

Ook voor ondernemers en organisaties in gezondheid, onderwijs en welzijn staan de poorten van De Groene Kamer open. Ze zijn allemaal van harte welkom, stelt Nicole: “We gaan graag in gesprek met ondernemers om te kijken wat we voor elkaar en dit Tilburgse land kunnen betekenen. Aan pionierende buren is in ieder geval geen gebrek, in en buiten Stadsbos013. Zo heeft Melkveehouderij Swolfs al een Campina Natuurboerenpad aangelegd, vanwaaruit je naar ons perenarboretum kunt lopen.”

Als we vragen wat Nicole nog mist in Stadsbos013 – los van haar eigen plannen – moet ze even nadenken. Uiteindelijk lichten haar ogen op: “Ik zou het geweldig vinden wanneer scholen dit natuurgebied als klaslokaal gaan gebruiken. Als we kinderen en jongeren kunnen laten zien hoe zij onderdeel en hoeders van de natuur om hen heen zijn, zie ik de toekomst met vertrouwen tegemoet.”

Met het aanplanten van het perenarboretum zet Landgoed De Groene Kamer de eerste stap in een reeks spannende ontwikkelingen. Wil je op de hoogte blijven van de transitie van het landgoed? Houd onze website dan goed in de gaten!