Smaakmaker van het seizoen: Landgoed Sparrenhof
Smaakmaker van het seizoen: Landgoed Sparrenhof
“Dankzij onze plannen kunnen álle Tilburgers Sparrenhof ontdekken.”
Wie aan de herfst denkt, denkt aan bontgekleurde bladeren, prachtige paddenstoelen en dieren die zich klaarmaken voor de winter. Stadsbos013 heeft het dit seizoen allemaal. Om de herfst goed in te luiden, brengen we een bezoek aan verborgen parel Landgoed Sparrenhof. Verscholen achter een oprijlaan aan de Bredaseweg, strekt het indrukwekkende kampterrein voor scholen, verenigingen en sportclubs zich uit tot de Gilzerbaan. De groepsverblijven en het landhuis zijn omringd door prachtige bossen, lanen en perken zo ver het oog reikt. Geen wonder dat je hier zintuigen tekort komt. En dan te bedenken dat het gebied niet openbaar toegankelijk is! Gelukkig komt daar, als het aan programmamanager Marlies Heetebrij en haar team ligt, gauw verandering in: “We gaan experimenteren met het voorzichtig openstellen van het landgoed.”
Eerst een geschiedenislesje. Landgoed Sparrenhof is rond 1880 aangelegd en sinds 1900 in het bezit van de Fraters van Tilburg. Zij maken er hun recreatieplek van en verbouwen er groenten en fruit. Marlies: “In 1983 worden het terrein en de gebouwen aangepast zodat kinderen en jongeren hier kunnen verblijven en ontspannen en de fraters geven het beheer over aan Stichting Sparrenhof. Sindsdien is het een van de allermooiste kampaccommodaties van Nederland.” En dat is geen woord teveel gezegd. Van het landhuis tot de groepsverblijven en van de bossen tot de speeltuin, het landgoed ademt rust, ruimte én avontuur.
De kracht van het collectief
“In 2021 kwam Sparrenhof op mijn pad,” vertelt Marlies. “Ik ben gevraagd een plan te ontwikkelen om het landgoed financieel gezond te krijgen. Ook maak ik samen met zes partners uit de stad plannen om een mooi, inhoudelijk programma neer te zetten voor kinderen en jongeren. We willen het landgoed niet verloren laten gaan voor Tilburg – daarvoor is het té bijzonder – dus daarom maken wij Sparrenhof als collectief toekomstbestendig.”
Vier proeftuinen
Wat de toekomst dan precies betekent voor Sparrenhof? Dát wordt tot en met 2024 uitgedokterd, zegt Marlies. “We doen dit in vier zogenaamde proeftuinen, waarin we volop experimenteren. In Campus Sparrenhof kijken we hoe we Tilburgse basis- en middelbare scholieren op het landgoed kunnen krijgen. Stel je eens voor dat je hier je wekelijkse biologie- en gymles volgt? Of eens per maand een speciale cultuurles? Zo willen we van Sparrenhof een vaste leerplek voor scholieren maken.”
In Expeditie Sparrenhof staan jongeren in het speciaal onderwijs en schooluitvallers centraal. Er is zelfs al een groep aan het werk: “Samen met Hans Wirken, onze beheerder en bedrijfsleider, doen studenten van het groenonderwijs hier het groenonderhoud. Een beter leerbedrijf kun je je niet wensen!” De derde proeftuin is Sparkling Sparrenhof, waarin kleinschalige activiteiten en evenementen worden opgezet. Marlies legt uit: “Verwacht hier geen festivals of concerten hoor! We mikken op evenementjes voor en door jongeren zoals de Halloween spooktocht die we vorig jaar met Avondje Uit 013 organiseerden. Ook is er al een barbecue geweest op initiatief van jongeren.”
Tot slot wordt er op het landgoed ook onderzoek gedaan in de Professionele Werkplaats onder leiding van Fontys Hogeschool Pedagogiek. “Onze bedoeling is dat (jeugd)professionals, onderzoekers en studenten van en met elkaar leren hoe je een bijzondere plek zoals Sparrenhof kunt ontwikkelen. Sámen met kinderen en jongeren.”
Een open uitnodiging
Landgoed Sparrenhof is een open uitnodiging aan kinderen en jongeren. Een unieke vrijplaats voor én door de Tilburgse jeugd. Maar er is meer, zo deelt Marlies met ons: “Het hek zit te vaak dicht. Ook daar willen we graag verandering in brengen. Zo komt er een doorgang zodat Sparrenhof aansluit op het fietspad van het Bels Lijntje. En het lijkt ons geweldig om onze speeltuin – de grootste van Tilburg! – bijvoorbeeld eens per week te openen. Dankzij onze plannen kunnen álle Tilburgers Sparrenhof straks gaan ontdekken.” Een verleidelijk vooruitzicht.
Verder dromend vertelt Marlies over de wens om kleinschalige horeca, met zelfgebakken appeltaart, te openen. Vanzelfsprekend met leerlingen en studenten in de keuken en bediening die zorgen voor een bijzondere ervaring. Ook samenwerkingen met andere Stadsbos013-bewoners staan hoog op het verlanglijstje. “Binnenkort starten we met de aanleg van een moestuin. Met GroeiTuin013 – naast de MTB-route een van de gaafste initiatieven van Stadsbos013, vind ik – willen we in gesprek over samenwerking. Bijvoorbeeld over onderhoud van onze moestuin in de zomermaanden door hun vrijwilligers en de rest van het jaar door leerlingen en studenten. Plannen in een pril stadium, die super waardevol zijn voor Stadsbos013 als geheel. Door ons landgoed vaker te openen, worden we ook meer onderdeel van dit veelzijdige natuurgebied.”
Het verleden eren, de toekomst omarmen
Sparrenhof is dit jaar 40 jaar kampaccommodatie. En dat wordt op 13 en 14 oktober uitgebreid gevierd. Marlies: “Op vrijdag starten we met een eerbetoon aan de historie en de presentatie van onze plannen plus nieuwe huisstijl en website. Van oud naar nieuw dus. Zaterdag de 14e krijgt iedere Tilburger de unieke kans om rondgeleid te worden op het landgoed. We hebben hiervoor de handen ineengeslagen met de gidsen van Stadsbos013. Zij maken er een inspirerende wandeling van en nemen je echt mee op ontdekkingstocht!”
De belangrijkste uitdaging van Marlies’ team, voor de komende maanden? Daar hoeft ze niet lang over na te denken: “We zijn erg nieuwsgierig hoe het zal gaan als verschillende doelgroepen hier tegelijk zijn. Een kampgroep, een biologieklas, een team groenonderhoud, fietsers. Veel drukte dus, maar we willen de rust van dit gebied blijven bewaken. Mijn werk is geslaagd, wanneer de missie ‘dóór kinderen’ werkelijkheid is geworden. Ik ben ervan overtuigd dat, als wij ze over de drempel krijgen met een gevarieerd aanbod, ze ontdekken wat ze hier zélf kunnen organiseren. Hún wensen en ideeën zijn het bestaansrecht van Landgoed Sparrenhof.”
Aan het eind van ons interview doet Marlies nog een oproep: “Wie meer wil weten over onze toekomstplannen of ideeën heeft die passen bij onze visie, mag contact met me opnemen via buromh@gmail.com. Graag zelfs!”
Op vrijdag 13 en zaterdag 14 oktober viert Landgoed Sparrenhof haar 40-jarig bestaan als kampaccommodatie en presenteren Marlies Heetebrij en haar team ‘het nieuwe Sparrenhof’. Kijk voor meer informatie en nieuws op www.sparrenhoftilburg.nl. Wil je je aanmelden voor de bijzondere herfstwandeling op 14 oktober? Dat kan tot uiterlijk donderdag 12 oktober via deze link. Wees er snel bij want vol is vol!
De transitie van Landgoed Sparrenhof wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Sparrenhof, Gemeente Tilburg, het primair onderwijs in Tilburg (T-Primair), het voortgezet onderwijs in Tilburg (Portvolio), ContourdeTwern/R-Newt en Fontys Hogeschool Pedagogiek.
Dronefoto: Jeroen van Eijndhoven/beeldwerkt
Overige foto’s: Jostijn Ligtvoet Fotografie